Η βρογχιολίτιδα παρουσιάζεται σε παιδιά ηλικίας 2-18 μηνών. Τα περισσότερα περιστατικά βρογχιολίτιδας αφορούν παιδιά ηλικίας 6 μηνών. Εμφανίζεται συχνά σε επιδημίες το χειμώνα και την άνοιξη.
Βρογχιολίτιδα – Αιτία
Η βρογχιολίτιδα οφείλεται συνήθως σε έναν ιό ο οποίος λέγεται αναπνευστικός συγκυτιακός ιός ή σε άλλους ιούς όπως ο ιός της ινφλουέντσας, παραϊνφουέντσας, αδενοϊός. Οι πιο πάνω ιοί προσβάλουν τους πνεύμονες. Πιο συγκεκριμένα προσβάλλονται τα βρογχιόλια (μικροί σωλήνες οι οποίοι μεταφέρουν τον αέρα στους πνεύμονες). Η μόλυνση λοιπόν των βρογχιολίων από τους πιο πάνω ιούς, προκαλεί οίδημα (φούσκωμα) και υπερπαραγωγή φλεγμάτων. Το αποτέλεσμα είναι να μπλοκάρονται τα βρογχιόλια και ο αέρας να μην μπορεί εύκολα να κυκλοφορεί.
Ποια είναι τα σημεία σοβαρής βρογχιολίτιδας που απαιτούν άμεση ιατρική εκτίμηση;
- Εισολκές (εισέχουν δέρμα γύρω από τις πλευρές και στη βάση του λαιμού)
- Αναπέταση ρινικών πτερυγίων (άνοιγμα της εισόδου της μύτης σε κάθε αναπνοή, «χορός πτερυγίων»)
- Γογγυσμός (βογγητό)
- Κυάνωση (μπλε χρώμα δέρματος που μπορεί να παρατηρηθεί στα νύχια, τα ωτικά λοβία, την κορυφή της μύτης τα χείλη και τη γλώσσα) και αποτελεί ένδειξη χαμηλών επιπέδων οξυγόνου στο αίμα (υποξίας)
Ποια είναι ην θεραπέια της βρογχιολίτιδας;
Η θεραπεία είναι κυρίως συμπτωματική. Εάν το παιδί δε χρειάζεται νοσηλεία στο νοσοκομείο η θεραπεία περιλαμβάνει παρακολούθηση, καλή ενυδάτωση και καθαρισμό της μύτης για την αντιμετώπιση της ρινίτιδας. Άλλες θεραπείες όπως αντιβιοτικά, αντιβηχικά και αποσυμφορητικά δε συνιστώνται.
Ο βήχας είναι ένας μηχανισμός άμυνας του οργανισμού που βοηθά στο να καθαρίζουν οι πνεύμονες και συνήθως δε χρειάζεται αντιμετώπιση. Καθώς υποχωρεί η λοίμωξη των πνευμόνων ο βήχας βελτιώνεται. Το κάπνισμα μέσα στο σπίτι ή γύρω από το παιδί πρέπει να αποφεύγεται γιατί μπορεί να επιδεινώσει το βήχα του παιδιού.
Τα αντιβιοτικά δεν έχουν θέση στη θεραπεία της βρογχιολίτιδας γιατί συνήθως προκαλείται από ιούς. Ωστόσο, μπορεί να είναι απαραίτητα εάν η βρογχιολίτιδα επιπλακεί από βακτηριδιακή λοίμωξη όπως ωτίτιδα ή βακτηριακή πνευμονία (πράγμα όχι συνηθισμένο).
Θεραπεία
Σε ορισμένες περιπτώσεις χορηγούνται εισπνεόμενα (βρογχοδιασταλτικά) για να ανοίξουν οι αεραγωγοί του παιδιού. Εάν είναι αποτελεσματικά μπορεί να χορηγηθούν κάθε 4-6 ώρες για να διευκολύνουν την αναπνοή.
Συμπληρωματική χορήγηση οξυγόνου μπορεί να απαιτηθεί σε ορισμένα παιδιά. Αυτό συνήθως γίνεται με την τοποθέτηση ρινικών καθετήρων (γυαλάκια) ή με την τοποθέτηση μάσκας που καλύπτει τη μύτη και το στόμα.
Τα περισσότερα παιδιά που χρειάζονται νοσηλεία στο νοσοκομείο μπορούν να επιστρέψουν στο σπίτι τους μέσα σε τρεις έως τέσσερις ημέρες.
Ανάρρωση
Τα περισσότερα παιδιά με βρογχιολίτιδα που είναι κατά τα άλλα υγιή αρχίζουν να βελτιώνονται μέσα σε 2-5 ημέρες. Ωστόσο, η συρρίτουσα αναπνοή μπορεί να επιμείνει σε μερικά βρέφη για μία εβδομάδα ή και περισσότερο και μπορεί να χρειαστεί διάστημα έως και 4 εβδομάδων για ένα βρέφος να επιστρέψει στην πρότερη του κατάσταση. Η ανάρρωση μπορεί να καθυστερήσει σε μικρότερα βρέφη και σε εκείνα που υπάρχει υποκείμενο νόσημα.
Πώς μπορεί να προληφθεί η βρογχιολίτιδα στη βρεφική ηλικία;
- Αποφυγή καπνίσματος στο περιβάλλον του παιδιού γιατί αυτό φαίνεται ότι αυξάνει τον κίνδυνο αναπνευστικής νόσου.
- Συχνό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι, ιδιαίτερα πριν την επαφή με ένα βρέφος.
- Χρήση αντισηπτικών που αποτελούν μία καλή εναλλακτική λύση καθαρισμού των χεριών εάν δεν είναι εύκολο το πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι.
- Αποφυγή συγχρωτισμού με άλλους ενήλικες ή παιδιά που έχουν συμπτώματα λοίμωξης του ανώτερου αναπνευστικού.
- Ετήσιος εμβολιασμός με αντιγριππικό εμβόλιο συνιστάται για όλα τα παιδιά προσχολικής ηλικίας που είναι μεγαλύτερα των 6 μηνών καθώς επίσης και στους ενήλικες που ασχολούνται με περιποίηση βρεφών μικρότερα των 6 μηνών.
- Βρέφη μικρότερα των 2 ετών που πάσχουν από χρόνιο αναπνευστικό ή καρδιαγγειακό νόσημα όπως επίσης και βρέφη που έχουν γεννηθεί πρόωρα μπορεί να λάβουν ανοσοποίηση για την πρόληψη σοβαρής λοίμωξης από αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (Synagis).
Υπάρχει σχέση μεταξύ βρογχιολίτιδας και άσθματος;
Υπάρχει ενδιαφέρον στη σχέση μεταξύ βρογχιολίτιδας στην πρώιμη βρεφική ηλικία και την εμφάνιση άσθματος στη μετέπειτα ζωή. Μερικές μελέτες καταλήγουν σε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άσθματος μετά από ένα επεισόδιο βρογχιολίτιδας, αν και δεν είναι ξεκάθαρο εάν ο κίνδυνος εμφάνισης άσθματος είναι αυξημένος λόγω του ιστορικού βρογχιολίτιδας ή άλλων παραγόντων κινδύνου που είναι πιθανόν να συνυπάρχουν (π.χ. γενετική προδιάθεση για άσθμα, περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως καπνός τσιγάρου).
Την πρώτη φορά που ένα βρέφος παρουσιάζει συρρίτουσα αναπνοή είναι δύσκολο να ξέρει κανείς εάν πρόκειται για βρογχιολίτιδα ή ασθμα. Οι περισσότερες περιπτώσεις που ένα βρέφος παρουσιάζει για πρώτη φορά συριγμό οφείλονται σε ιό. Ιστορικό υποτροπιάζοντων επεισοδίων συριγμού και οικογενειακό ιστορικό άσθματος, ρινκών αλλεργιών ή εκζέματος υποστηρίζουν τη διάγνωση του άσθματος.
