Η τροφική αλλεργία είναι συχνή εκδήλωση στην παιδική ηλικία και εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα που έχουν θετικό κληρονομικό ιστορικό για αλλεργικά νοσήματα. Στις ανεπτυγμένες χώρες το ποσοστό της ανέρχεται έως 8% κατά τη βρεφική και παιδική ηλικία, ενώ στους ενήλικες είναι μικρότερο από 3%. Οι τροφές που ενοχοποιούνται για την πρόκληση αλλεργικής αντίδρασης είναι διαφορετικές σε κάθε ηλικιακή ομάδα. Το γάλα, το αυγό, οι ξηροί καρποί, ( φιστίκια, καρύδια), το σουσάμι και τα δημητριακά είναι τα σημαντικότερα τροφικά αλλεργιογόνα σε ότι αφορά την τροφική αλλεργία στα παιδιά.
Στους ενήλικες τα συχνότερα αίτια τροφικής αλλεργίας είναι τα οστρακοειδή, τα ψάρια και οι ξηροί καρποί. Παγκοσμίως το γάλα και το αυγό θεωρούνται τα συχνότερα τροφικά αλλεργιογόνα στα παιδιά με συχνότητα που κυμαίνεται από 1,5 έως 3,2% στον παιδιατρικό πληθυσμό. Η αλλεργία στο αυγό τυπικά θεωρείται ότι υποχωρεί στο 66% των παιδιών στο 5ο έτος της ηλικίας και στο 75% των παιδιών υποχωρεί σε ηλικία 7 ετών. Η αλλεργία στο γάλα αγελάδος υποχωρεί στο 76% των παιδιών σε ηλικία 5 ετών. Η αλλεργία στους ξηρούς καρπούς συνήθως παραμένει στην ενηλικίωση και υποχωρεί σε ποσοστό 10-20% μετά τα 5 έτη της ζωής. Επίμονη είναι η αλλεργία στα ψάρια και στα οστρακοειδή. Γενικά οι περισσότερες τροφικές αλλεργίες εκδηλώνονται στις ηλικίες 6 μηνών με 2 ετών.
Οι κλινικές εκδηλώσεις της τροφικής αλλεργίας περιλαμβάνουν εκδηλώσεις από το δέρμα, όπως έκζεμα, κνίδωση, από το γαστρεντερικό σύστημα, όπως τάση για έμετο, κοιλιακό πόνο, εμέτους ή διάρροιες ή από το αναπνευστικό, όπως πταρμούς, καταρροή, βήχα, και σπάνια κρίση άσθματος. Η σοβαρή και απειλητική για τη ζωή εκδήλωση αναφυλακτικού σοκ ευτυχώς είναι σπάνια. Παιδιά με πολλαπλή τροφική αλλεργία, έκζεμα, αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα, βρίσκονται σε
μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν σοβαρή επικίνδυνη για τη ζωή τους αναφυλακτική αντίδραση.
Η διάγνωση του νοσήματος είναι συνήθως εύκολη με τη λήψη του ιστορικού και επιβεβαιώνεται με ορισμένες εργαστηριακές εξετάσεις, όπως δερματικές δοκιμασίες νυγμού και με αιματολογικές εξετάσεις. Σε ορισμένους ασθενείς επιβάλλεται να γίνουν δοκιμασίες πρόκλησης με αλλεργιογόνα, ώστε να επιβεβαιωθεί η διάγνωση ή να διαπιστωθεί αν το άτομο έχει αποκτήσει ανοχή σε τροφή που προηγουμένως εμφάνιζε αλλεργία.
Στην αντιμετώπιση της τροφικής αλλεργίας κύρια θεραπευτική παρέμβαση αποτελεί ο πλήρης αποκλεισμός της υπεύθυνης τροφής από τη δίαιτα των ασθενών.
Οι δίαιτες αποκλεισμού απαιτούν μεγάλη προσοχή κυρίως σε περιστατικά πολλαπλής τροφικής αλλεργίας, διότι μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα ανεπαρκή πρόσληψη θερμίδων και ανεπαρκή ανάπτυξη.
Η φαρμακευτική αντιμετώπιση γίνεται ανάλογα με τις κλινικές εκδηλώσεις. Οι ασθενείς που έχουν πολλαπλή τροφική αλλεργία ή έχουν εκδηλώσει επικίνδυνη για τη ζωή αντίδραση επιβάλλεται να έχουν διαθέσιμη αδρεναλίνη.
Αντιγόνη Μαυρουδή