Στάδια Ανάπτυξης

0 με 3 μηνών

1. Εστιάζουν το βλέμμα τους σε αντικείμενα που βρίσκονται περίπου 12 εκατοστά μακριά από αυτά
2. Σηκώνουν το κεφάλι όταν ξαπλώνουν με το στομάχι τους
3. Τρομάζουν όταν ακούν δυνατές φωνές
4. Χαμογελούν όταν τους χαμογελάς
5. Κρατούν μια κουδουνίστρα για μερικά λεπτά
6. Γελούν δυνατά
7. Βγάζουν περιέργους θορύβους
8. Παρακολουθούν τα χέρια τους να κουνιούνται
9. Αναγνωρίζει τη φωνή της μητέρας
10. Ανοιγοκλείνει τα μάτια του σε δυνατό φως
11. Κλαίει διαφορετικά για κάθε ανάγκη του
12. Ανταποκρίνεται στο χαμόγελο ή στη φωνή της μητέρα

3 με 6 μηνών

1. Να αναζητά παιχνίδια ή ανθρώπους
2. Να γελάει δυνατά
3. Να κυλιέται κάτω
4. Να κρατάει το κεφάλι του σταθερό
5. Να προσέχει μικρά αντικείμενα
6. Να σηκώνεται στηριζόμενο στα χέρια του
7. Να κάθεται ίσια με βοήθεια
8. Ξεκινάει να συγκεντρώνει την προσοχή του σε ασπρόμαυρα σχέδια
9. Να αλλάζει τα παιχνίδια από το ένα χέρι στο άλλο
10. Ακούει στο όνομα του
11. Πειραματίζεται με τις λέξεις και γίνεται αρκετά φλύαρο
12. Αντιλαμβάνεται την απουσία σας από τον χώρο

6 με 9 μηνών

1. Να σηκώνετε με την βοήθεια σας
2. Να σταθεί όρθιος με την βοήθεια των χεριών σας
3. Να σταθεί στα γόνατα σας και να χοροπηδάει
4. Να θυμώσει εάν του πάρετε κάτι από τα χέρια του
5. Να αναγνωρίσει μια γνωστή φωνή
6. Να φάει μόνος ένα κράκερ
7. Να παίζει με τα χέρια  του και τα πόδια του
8. Να χτυπά παλαμάκια
9. Να κρατάει το κεφάλι του ψηλά και να το περιστρέφει
10. Να φωνάζει δυνατά
11. Να επαναλαμβάνει μικρές συλλαβές
12. Να μπουσουλάει
13. Να γυρίζει όταν το αποκαλείτε με το όνομα του

9 με 12 μηνών

1. Να εξερευνήσει και να χειριστεί αντικείμενα: να κυματίσει, να κουνήσει, να στριφογυρίσει να ζουλήξει αντικείμενα και ακόμα να τα βάλει στο στόμα του.
2. Να μετακινήσει ένα παιχνίδι από το ένα χέρι του στο άλλο
3. Να κρατήσει δυο παιχνίδια την ίδια στιγμή, ίσως και να τα χτυπήσει μεταξύ τους.
4. Να μπουσουλίσει ενώ κρατάει ένα παιχνίδι
5. Να τραβήξει ένα σκοινί για να φτάσει το παιχνίδι που βρίσκεται στη άκρη του.
6. Να μαζέψει μικρά αντικείμενα χρησιμοποιώντας τον αντίχειρά και δύο δάχτυλα, όχι όμως με ευκολία .
7. Να κάνει μόνος του βήματα και να προχωράει όπως ένα ρομπότ.
8. Να ανέβει σκάλες μπουσουλώντας
9. Να αρχίσει να λέει  μερικές λέξεις
10. Να τρώει με τη βοήθεια των χεριών του
11. Να πίνει από το ποτηράκι του με ελάχιστη βοήθεια δική σας
12. Να μιμείται ήχους
13. Να γυρίσει όταν το καλείται με το όνομα του
14. Να γελάσει δυνατά
15. Να στέκεται όρθιο όταν κάποιος το υποβαστάζει και να στηρίζεται σε έπιπλα
16. Να κάνει ‘’γεια’’, να χτυπήσει παλαμάκια, να στείλει φιλάκια, να κάνει ‘’κουπεπέ’’
17. Να σηκωθεί και να ξανακαθίσει μόνο του
18. Να σας δείξει μερικά μέρη του σώματος του όταν το ζητήσετε
19. Να σας δείξει τι θέλει με τον δείκτη του χεριού του

12 με 15 μηνών

1. Να σηκώνει μικρά αντικείμενα χρησιμοποιώντας ένα δάχτυλό και τον αντίχειρα του
2. Να δείχνει πράγματα με τον δείκτη του
3. Να αφήσει αντικείμενα με ένα περίεργο τρόπο, και να τα πετάει ώστε να εξασκηθεί στο πως να χρησιμοποιεί τα δάχτυλά του
4. Να κρατάει κάτι το οποίο θέλει να σας το δώσει
5. Βάζει τα τουβλάκια του μέσα στο κουτί
6. Κατανοεί τι του λέτε και ανταποκρίνεται στο όνομα του
7. Κρατά δύο αντικείμενα στα χέρια του και τα χτυπάει μεταξύ τους
8. Να πειραματίζεται με απλούς τρόπους εάν δύο πράγματα ταιριάζουν
9. Να περπατάει όταν του κρατάτε το ένα ή τα δύο χέρια, ή ακόμα και να περπατάει μόνο του χωρίς καμία βοήθεια
10. Να κουνιέται με το ρυθμό όταν στέκεται μόνος του
11. Να σταματάει για να μαζέψει πράγματα από το έδαφος /πάτωμα
12. Να ανέβει σκάλες ενώ σας κρατάει ή ενώ κρατιέται από την κουπαστή.
13. Μπορεί να σπρώξει κυλιόμενα παιχνίδια προς τα πίσω αντί να τα σπρώξει προς το μέρος του.
14. Μαθαίνει τι του επιτρέπεται και τι όχι
15. Εξερευνεί τον κόσμο γύρω του
16. Κάνει ‘’αντίο’’ με το χεράκι του

15 με 18 μηνών

1. Να δοκιμάσει καινούργιους τρόπους για να ταιριάξει αντικείμενα
2. Να βγάλει τα καπάκια από τα δοχεία
3. Να πετάξει μια μπάλα ενώ κάθετε ή είναι όρθιο
4. Να ανακαλύψει τον κόσμο σκαρφαλώνοντας για να φτάσει πράγματα
5. Να μετακινήσει ένα αντικείμενο για να πιάσει ένα άλλο που βρίσκεται πίσω του
6. Να κρατήσει το ποτηράκι του κρατώντας το και με τα δυο του χέρια
7. Να ανέβει μια σκάλα ενώ κρατιέται
8. Να αρχίσει να κάνει αλματάκια στα δυο του πόδια
9. Να βγάλει μόνο του τα παπούτσια του
10. Να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του ονόματος του και να κοιτάξει στα μάτια αυτόν που  τον φώναξε
11. Να δείξει τουλάχιστον τρία μέρη του σώματος του
12. Να βάλει δύο λέξεις μαζί σε μια πρόταση

18 με 21 μηνών

1. Πηδάει και με τα δυο πόδια ταυτόχρονά
2. Ανεβαίνει σκάλες με την βοήθεια κάποιου μεγαλύτερου
3. Σκαρφαλώνει και στέκεται όρθιος πάνω σε μια καρέκλα
4. Ντύνεται με την βοήθεια κάποιου μεγαλύτερου
5. Κυλάει μια μπάλα
6. Τρέφεται μόνος του
7. Γυρνάει μια μια τις σελίδες ενός βιβλίου
8. Αρχίζει να αναγνωρίζει να κατονομάζει και να σηκώνει απλά αντικείμενα
9. Αρχίζει να φτιάχνει προτάσεις που αποτελούνται από δυο ή τρεις λέξεις
10. Κάνει ποδήλατο σπρώχνοντας με τα πόδια του στο έδαφος
11. Χρησιμοποιεί σωστά το κουτάλι
12. Κατονομάζει και αναγνωρίζει απλά πράγματα
13. Διαλύει τα παιχνίδια του και τα συναρμολογεί
14. Γνωρίζει πότε θέλει να πάει τουαλέτα

21 -24 μηνών

1. Περπατάει έχοντας πλέον την ικανότητα να κατευθύνει τις κινήσεις του, και θυμάται γνώριμα  μέρη, όπως και πράγματα που συνέβησαν σε αυτά τα μέρη.
2. Μπορεί να κλωτσάει μια μπάλα χωρίς να χάνει την ισορροπία του
3. Μπορεί να ανεβοκατεβαίνει σκάλες
4. Μπορεί να πηδάει και να στέκεται στις μύτες των ποδιών του
5. Καταλαβαίνει και ακολουθεί απλές οδηγίες
6. Δείχνει συγκεκριμένα αντικείμενα και σου λέει ότι τα θέλει
7. Καταλαβαίνει πιο μακριές και πολύπλοκές προτάσεις
8. Ρωτάει πολλές ερωτήσεις όπως «τι είναι αυτό;» «γιατί;» «που;»
9. Αναγνωρίζει, δείχνει και σηκώνει κοινά αντικείμενα
10. Ακολουθεί σύνθετες οδηγίες όπως «άσε το παιχνίδι σου και έλα εδώ»
11. Κατανοεί τη χρησιμότητα των πραγμάτων
12. Χορεύει στον ρυθμό
13. Χτίζει πύργους με πάνω από 7 τουβλάκια
14. Διατηρεί την ισορροπία του
15. Χρησιμοποιεί σωστά το κουτάλι και το πιρούνι
16. Αναγνωρίζει τη μεταμφίεση
17. Αναφέρεται στον εαυτό του με το όνομά του

24 με 27 μηνών

1. Να κάνει απλές επιλογές
2. Να κρατήσει το ψαλίδι σωστά.
3. Να κάνει ορνιθοσκαλίσματα και σημάδια με τους μαρκαδόρους
4. Να περπατάει ανάμεσα από 2 ίσιες γραμμές
5. Να πηδάει ή να περπατάει προς τα πίσω
6. Να αντιγράφει οριζόντιες και κάθετες γραμμές
7. Να συνεργάζεται όταν ντύνεται
8. Να το λέει όταν θέλει να πάει τουαλέτα
9. Να χτίζει ένα πύργο με 6-7 τουβλάκια
10. Να καταλάβει αντωνυμίες: Εγώ, εσύ , αυτός
11. Να μιλάει για πράγματα που τον ενδιαφέρουν
12. Γνωρίζει το όνομά του
13. Διαχωρίζει τη μέρα από τη νύχτα
14. Βάζει και βγάζει άνετα τα παπούτσια του
15. Έχει καλύτερο έλεγχο του σώματος του

27 με 30 μηνών

1. Να ξεκουμπώνει μεγάλα κουμπιά
2. Να κάνει πετάλι σε ένα τρίκυκλο
3. Να τρέχει χωρίς να πέφτει
4. Να παίζει με ευκολία στις κούνιες, σκάλες και σε οποιαδήποτε εξοπλισμένη παιδική χαρά
5. Να σας δείξει τουλάχιστον έξι μέρη του σώματος μιας κούκλας ή του δικού του
6. Να σας απαντήσει όταν το ρωτάτε ερωτήσεις που απαιτούν να σας δείξει τον τόπο, π.χ. “Που δουλεύει ο μπαμπάς σου;” ή ”Που κοιμάσαι εσύ”;
7. Να καταλάβει τοπικές αντωνυμίες (π.χ. πάνω από, κάτω, μαζί, έξω, μακριά από, κτλ.)
8. Να απαντήσει σε καθημερινές ερωτήσεις, π.χ. ”Τι είναι αυτό;”, ”Ποιο είναι το όνομα σου;”, ”Πόσο χρονών είσαι;”
9. Να ταξινομήσει και να συνδέσει λογικά τις γνώσεις που έχει αποκτήσει
10. Να κάτσει να ακούσει μουσική ή ένα παραμύθι για 5-10 λεπτά
11. Να λέει ‘’ευχαριστώ’’ ή ‘’παρακαλώ’’ όταν του το θυμίζουν
12. Να συνεργαστεί σε αυτό που του ζητάει ο γονιός, τις μισές περίπου φορές
13. Να χρησιμοποιήσει μια λέξη για να εκφράσει την ανάγκη του για την τουαλέτα
14. Να ονομάζει γνώριμους του ήχους
15. Να χρησιμοποιεί το ‘’θα’’ σε απλές προτάσεις
16. Να πίνει με καλαμάκι από το ποτήρι ή το κύπελλο του
17. Να μασάει και να καταπίνει μόνο φαγώσιμες ουσίες
18. Να βάζει τα παπούτσια του
19. Να βρίσκει ένα συγκεκριμένο βιβλίο όταν του το ζητάνε
20. Να ταυτίζει τρία χρώματα
21. Να αντιγράφει κύκλους
22. Να γυρίζει πόμολα και χερούλια στις πόρτες
23. Να πλάθει μπαλάκια από πλαστελίνη
24. Να κάνει τούμπα προς τα εμπρός, με βοήθεια
25. Να ξετυλίγει μικρά αντικείμενα