Οπωσδήποτε:
- Όχι όταν αδειάσει ολόκληρο το μπιμπερό του και
- Όχι όταν περάσει ο χρόνος ταΐσματος που έχουμε ορίσει εμείς (για παράδειγμα 20 λεπτά).
Αντίθετα το μωρό χορταίνει – στο στήθος ή στο μπουκάλι – όποτε μας το δηλώσει το ίδιο.
Είναι θεμελιώδες για τους νέους γονείς να συνειδητοποιήσουν ότι πρέπει να στήσουν αυτί και να κατανοήσουν τη γλώσσα του δικού τους παιδιού, να σεβαστούν και να ακολουθήσουν τις ανάγκες του. Όπως και με τα σημάδια της πείνας, η μητέρα πρέπει να αντιλαμβάνεται τα σημάδια κορεσμού του παιδιού της και να σταματάει ανάλογα το τάισμα. Πρακτικές ταΐσματος στο στήθος με το ρολόι είναι αυθαίρετες και αντίθετες με τη φυσιολογία του μωρού μας.
Πως μας δηλώνει το μωρό ότι έχει χορτάσει;
- Θα πέσει σε βαθύ ύπνο επάνω στο στήθος σας. Δε θα ενδιαφερθεί ακόμα κι αν του δώσετε ερεθίσματα για να ξυπνήσει (του χαϊδέψτε το μάγουλο ή τα χείλια, ερεθίσετε τις πατούσες του, το σηκώσετε για να του μιλήσετε.
- Θα σταματήσει μόνο του και θα αποτραβηχτεί από τη θηλή.
- Δε θα ενδιαφερθεί εάν του προσφέρετε τον άλλο μαστό.
- Τα χεράκια του και τα ποδαράκια του θα χαλαρώσουν απόλυτα σαν ανάπηρα.
Αν το μωρό μας επιδεικνύει αυτά τα σημάδια, σταματάμε την προσπάθεια για φαγητό. Πόση ώρα θα παραμείνει έτσι; Εξαρτάται από το μωρό σας, την ηλικία του, την πρόοδο στο θηλασμό και την εκάστοτε στιγμή. Αντί να κοιτάξουμε το ρολόι, παρατηρούμε το ίδιο: εάν έπειτα από πέντε λεπτά δείχνει να ξυπνάει και «ψάχνει» τον αέρα στραβώνοντας το στοματάκι του, έχουμε τα πρώτα σημάδια πείνας και το επαναφέρουμε στο στήθος, ανεξάρτητα από ρολόγια. Μην ανησυχείτε, δε θα είναι πάντα έτσι. Όσο μεγαλώνει το παιδί και εδραιώνεται ο μητρικός θηλασμός, όσο μαθαίνουμε να σεβόμαστε τη γλώσσα του μωρού μας, τόσο θα συντονιστούν πιο σταθερά οι ανάγκες του και τελικά θα αποκτήσουν στοιχειώδη ρουτίνα τα ταΐσματά του.
Παράδειγμα 1ο: Μωράκι ηλικίας δύο εβδομάδων θηλάζει είκοσι λεπτά από κάθε στήθος. Παρατηρώντας το θηλασμό από κοντά η τοποθέτηση του παιδιού στο στήθος είναι κακή, το μωρό καταπίνει ελάχιστα και δε βάζει βάρος. Ο αποτελεσματικός, επιτυχής θηλασμός για το μωρό αυτό δεν είναι πάνω από ένα λεπτό και βέβαια πολλά πρέπει να αλλάξουν, παρότι είναι «όλη μέρα» πάνω στο στήθος.
Παράδειγμα 2ο: Μητέρα βρέφους τριών μηνών ανησυχεί ότι το μωρό της δεν τρέφεται σωστά. «Αυτό το μωρό με έχει τρελάνει, τον τελευταίο καιρό δεν κάθεται ούτε για πέντε λεπτά πάνω στο στήθος για να φάει, προσπαθώ να τον ξαναβάλω και κλαίει!». Στην πραγματικότητα το μωρό είναι στρουμπουλό, βάζει ένα κιλό το μήνα, πανέξυπνο και πολυάσχολο να επεξεργαστεί το περιβάλλον του. Ο θηλασμός πήγε καλά και πλέον ο μικρός θηλάζει αποτελεσματικά και γρήγορα.
Παράδειγμα 3ο: Μια μαμά έχει οδηγίες να δίνει στο μωρό της 150 γραμμάρια γάλακτος ανά τρεις ώρες. Μερικές φορές το μωρό αντιστέκεται, αλλά η μαμά το πιέζει να το πιει όλο. Η πρακτική να «υποχρεώνουμε» το μωρό να καταπιεί ολόκληρο το περιεχόμενο του μπιμπερό σε ποσότητα που εμείς έχουμε αυθαίρετα ορίσει έχει αποδειχθεί επιστημονικά ως επιζήμια για την υγεία του. Μωρά που καταβροχθίζουν το γάλα του μπιμπερό μέχρι τελευταίας σταγόνας, που μαθαίνουν στην καταναγκαστική, ελεύθερη ροή γάλακτος του μπιμπερό, που δε μαθαίνουν να ακούν το σώμα τους και τον κορεσμό τους, τείνουν να γίνονται παχύσαρκα ήδη από βρέφη.
Τέλος είναι σημαντικό να ανιχνεύουμε πότε το μωρό μας σταματάει να είναι δεκτικό σε ερεθίσματα, πότε κουράζεται από την υπερδιέγερση και δε μπορεί άλλο. Υπάρχουν στιγμές που το μωρό σας δεν έχει ανάγκη ούτε από τάισμα και στήθος, ούτε από κουβεντούλα ούτε από κούνημα. Τα σημάδια ότι κλείνει τα παράθυρα του κόσμου του και ζητάει να αποσυρθεί μπορεί να είναι:
Σημάδια απόσυρσης:
- Τεντώνεται και κάνει τόξο με το σώμα του.
- Βάζει τα χέρια του μπροστά στο πρόσωπο σα να θέλει να κρυφτεί.
- Χασμουριέται έντονα.
- Αποφεύγει το βλέμμα μας και κοιτάζει άλλου, στο κενό.
- Εκτείνει τα δάχτυλα και το σώμα του.
- Αλλάζει πολύ γρήγορα κατάσταση εγρήγορσης, από το κλάμα στον ύπνο και το ανάποδο, σα να μην ξέρει τι θέλει.
- Κλαίει κουρασμένα, μονότονα, ‘γκρινιάρικα’.
- Τα χεράκια του παίρνουν στάση αμυντική ‘σαν του μποξέρ’.
- Το χρώμα του δέρματός του αλλάζει σε ωχρό ή κόκκινο, η ανάσα του γίνεται άρρυθμη ή εμφανίζει τρέμουλο.
Αν πετύχουμε το μωρό μας σε τέτοιες στιγμές και εμείς συνεχίζουμε να του προσφέρουμε ερεθίσματα προσπαθώντας να επικοινωνήσουμε μαζί του, εκείνο θα καταλήξει στο κλάμα ή αντίθετα θα πέσει σε βαθύ ύπνο. Μην ερμηνεύετε αυτήν την συμπεριφορά ως απόρριψη! Απλά διαλέξτε άλλες στιγμές για ‘κουβέντα’ με το μικρό σας.
Τι μπορείτε να κάνετε όποτε αποσύρεται; Μειώστε την ένταση στο φως και τους ήχους του περιβάλλοντος. Κρατείστε τα χεράκια του μωρού σας στο στήθος του και το σωματάκι του σε κάμψη, στην εμβρυική στάση. Τυλίξτε το με ένα σεντονάκι ή κουβερτούλα. Χρησιμοποιείστε πιπίλα μόνο εάν το μικρό σας συμπλήρωσε τις πρώτες εβδομάδες της ζωής και ο μητρικός θηλασμός έχει εδραιωθεί.
Στέλιος Παπαβέντσης